دنده زنجیر چیست؟

دنده زنجیر چیست؟

Blog Article

برای انتقال قدرت از قطعات متفاوتی استفاده می شود. یکی از اصلی ترین قطعات برای انتقال قدرت، زنجیر و دنده زنجیر یا همان چرخ زنجیر است. از زنجیر و دنده زنجیر اغلب برای کاربردهایی که فاصله دو شفت زیاد است و نمی توان از چرخ دنده استفاده کرد یا محیط مرطوب و دچار نشتی روغن است و نمی توان از تسمه و پولی استفاده کرد، مناسب می باشد. چرخ دنده و زنجیر دارای انواع متفاوتی هستند . یک سیستم زنجیری از خود زنجیر و یک یا چند دنده زنجیر (چرخ زنجیر) تشکیل شده است. هنگامی که محرک اصلی می چرخد، دنده زنجیر به حرکت در می آید و زنجیر روی چرخ زنجیر می چرخد و نیروی مکانیکی را انتقال می دهد. زنجیر و دنده زنجیر در بسیاری از کاربردها مانند موتورسیکلت ها، دوچرخه ها، کشتی ها، ماشین آلات صنعتی و... مورد استفاده قرار می گیرد.

ساختار زنجیر

تمامی زنجیر ها، ساختار یکسانی دارند. در تصویر بالا ساختار کلی زنجیر ها را مشاهده می کنید. در ادامه به معرفی مهم ترین اجزا ساختار زنجیر میپردازیم:

پیوند ها (داخلی و خارجی): وسیله این دو متصل کردن اجزا به یکدیگر است.
پین: پین داخل غلتک شده و دو طرف آن را به بدنه زنجیر متصل می کند.
غلتک: غلتک به با جا به جایی و چرخیدن باعث انتقال نیرو می شود.
بوش: وظیفه بوش کاهش و کنترل ارتعاش ناشی از انتقال نیرو است.
انواع زنجیر
زنجیر و دنده زنجیر صنعتی دارای انواع متفاوتی هستند. در اینجا ما با توجه به کاربرد، انواع زنجیر ها را به سه دسته تقسیم کرده ایم که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

زنجیر کشاورزی
زنجیر کشاورزی

این زنجیر ها تحت نیرو و فشار شدیدی قرار نمیگیرند و زنجیرهای ضعیفی هستند. این زنجیر ها معمولاً برای شرایط آب و هوایی مناسبی طراحی و تولید میشوند.

زنجیر انتقال نیرو
زنجیر انتقال نیرو

زنجیر و دنده زنجیر انتقال نیرو بیشترین کاربرد را میان سایر زنجیرهای صنعتی دارند. زنجیر انتقال نیرو در دو سری A و B تولید می شود. زنجیر و چرخ زنجیر سری A طبق استانداردهای ISO 606، DIN 8188 یا ANSI تولید و نامگذاری شده است. زنجیر انتقال قدرت سری A در سایزهای 30، 40 الی 240 تولید می شوند. زنجیر و چرخ زنجیر سری B طبق استانداردهای ISI 606، DIN 8187 و در سایزهای 08B، 10B الی 72B تولید می شوند.

زنجیر هیدرو سرویس
زنجیر هیدروسرویس

زنجیر هیدرو سرویس برای کاربری هایی استفاده میشود که رطوبت وجود دارد و در برابر رطوبت مقاومت زیادی دارد و در این شرایط بسیار بهتر از سایر زنجیر و چرخ زنجیرهای صنعتی عمل میکند. در صنایع حمل و نقل نوشیدنی یا حمل و نقل دریایی و مانند آن ها کاربرد دارد.

دنده زنجیر چیست؟
ساختار دنده زنجیر

چرخ زنجیر یا دنده زنجیر، قطعه ای مکانیکی است که اطراف آن شیارهای دندانه ای شکل دارد که به همراه زنجیر در جهت انتقال نیرو و گشتاور استفاده می شوند. برای انتقال نیرو توسط زنجیر و دنده زنجیر، باید ضخامت و گام یکسانی داشته باشند. اکثر چرخ زنجیر ها از فولاد تولید می شوند و در مقابل سایش مقاوم هستند ولی در مواردی به علت سبکی، از آلومینیوم نیز تولید میشوند که در وسایلی مانند موتور سیکلت ها کاربرد دارد.

ساختار دنده زنجیر
تمامی دنده زنجیر ها ساختار کلی دارند. در تصویر زیر ساختار اصلی و کلی دنده زنجیرها را مشاهده میکنید.

ساختار دنده زنجیر

انواع دنده زنجیر
چرخ زنجیر صنعتی در دو استاندارد ANSI و ISO تولید می شوند. انواع دنده زنجیر سری ANSI و ISO مناسب برای زنجیرهای همین استانداردها هستند و با تعداد دندانه 10 الی 100 دانه تولید می شوند.

قیمت زنجیر و چرخ زنجیر
در تعیین قیمت زنجیر و دنده زنجیر عوامل متعددی تاثیر گذار هستند که در ادامه به معرفی عوامل ثابت تاثیرگذار بر قیمت چرخ زنجیر می پردازیم.

نوع چرخ دنده و زنجیر
اولین مورد تأثیر گذار در قیمت زنجیر و دنده زنجیر نوع آن ها است. در بالا به معرفی انواع چرخ دنده و زنجیر و کاربردهای آنها پرداختیم. معمولا چرخ دنده و زنجیرهای صنعتی که در کاربری های سنگین استفاده می شوند، قیمت بالاتری نیز دارند.

جنس چرخ دنده و زنجیر
چدن: ارزان‌ترین متریال ساخت و تولید برای چرخ دنده‌ها و زنجیرها است، اما استحکام و دوام کمتری دارد.
فولاد: از چدن گران‌تر است، اما استحکام و دوام بیشتری دارد.
آلومینیوم: سبک‌تر از فولاد است و در برابر خوردگی مقاوم است، اما به اندازه فولاد قوی نیست.
برنج: گران‌ترین نوع متریال برای چرخ دنده‌ها و زنجیرها است، اما استحکام و دوام بالایی دارد و در برابر خوردگی مقاوم است.

سایز و اندازه چرخ دنده و زنجیر
چرخ دنده‌ها و زنجیرها در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند. به طور کلی، هرچه اندازه بزرگ‌تر باشد، قیمت نیز بیشتر خواهد بود. هرچه سایز زنجیر افزایش یابد، قیمت زنجیر و چرخ زنجیر نیز افزایش پیدا می کند. بعد از سایز زنجیر، تعداد دندانه های چرخ زنجیر اهمیت دارد. هرچه چرخ زنجیر یا دنده زنجیر، تعداد دندانه های بیشتری داشته باشد، قیمت چرخ زنجیر نیز بیشتر خواهد بود.

خرید زنجیر و چرخ زنجیر (راهنمای انتخاب و خرید)
چرخ دنده‌ها و زنجیرها از اجزای حیاتی در بسیاری از ماشین‌آلات صنعتی هستند. انتخاب و خرید صحیح این قطعات می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر عملکرد و طول عمر ماشین‌آلات شما تاثیر بگذارد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین پارامترها در هنگام انتخاب و خرید می‌پردازیم.

کاربرد و تعیین نوع چرخ دنده: اولین قدم در انتخاب چرخ دنده و زنجیر، مشخص کردن نوع کاربرد آنها است. چرخ دنده‌ها و زنجیرها در انواع مختلفی تولید می‌شوند و هر کدام توانایی تحمل بار خاصی را دارند و برای توان مصرفی های خاصی مناسب هستند.
جنس: جنس چرخ دنده و زنجیر باید با توجه به نوع کاربرد و شرایط محیطی کار انتخاب شود. چدن، فولاد، آلومینیوم و برنج از جمله رایج‌ترین جنس‌های مورد استفاده در ساخت چرخ دنده‌ها و زنجیرها هستند.
سایز و اندازه: اندازه چرخ دنده و زنجیر باید با توجه به ابعاد و قدرت دستگاه انتخاب شود.